Conchito E. Germino

Si Conchito E. Germino natawo niadtong Disyembre 11, 1956 sa Hinablan, Badian, Sugbo apan nanimuyo na karon sa Cangyan, Carmen, Sugbo uban sa iyang kapikas sa kinabuhi nga si Alcea Maningo ug duha ka anak, si Sheena ug Sheryl.

Pagka magsusulat

Sumala pa niya, maoy pangandoy niya kaniadto nga sa pinulongang Iningles siya mahimong usa ka nobelista. Tingali ang pinulongang langyaw maoy unang nakadani kaniya tungod sa kasilaw ug kamasanagon ning maong pinulongan nga atong ikabagat adlaw-adlaw nga gikalawat usab sa nagkalainlaing kaliwatan sa tibuok kalibotan.

Unang sugilanon

Namatikdan ko, sa unang higayon, ang ngalan ni Magsusulat Germino dinhi sa Bisaya Magasin sa gula Marso 2, 2005 ubos sa matahom niyang sugilanon nga nag-ulohan: “Ang Estatuwa” diin kining maong obra na-banner story gayod nga may talagsaong kasaysayan nga sa mga magbabasa, sama kanako, malisod gayod mahikalimtan.

Ang panganay niyang sugilanon dinhi sa Bisaya maoy nag-aghat kanako sa pagsulat kaniya sa tuyo nga hiilhan ko siya pag-ayo ug ikahinasa isip igsoon sa dagang. Dali niyang gibaslan ang akong sulat, dili sama sa ubang magsusulat nga wala gani mobalos. Ug didto nako hidiskobrehi nga gumikan diay niadtong sugilanong “Ang Estatuwa”, gipasidunggan siyag special award sa Dagang Foundation, Inc. isip “Most Promising Writer of the Year”.

Kaha nadasig sa maong pasidungog, nahisakay na usab sa Bisaya sa gula Hulyo 6, 2005 ang sugilanon niyang “Ang Bili Sa Kastigo Ni Mama” nga maanindot gihapon. Alang kanako, dili na usa ka kuyabog nga tamsi si Ginong Germino.

Sa asoy niya sa sulat, sa nagtungha pa siya nga mikuha sa kursong Nautical Science sa University of Cebu, nahiligan na niya ang pagpadala og tampo sa Letter to the Editor sa mantalaang Iningles sa Sun*Star ug Freeman. Niadtong panahona, naaghat usab siya sa pagpadalag tampong sinulat sa Single Music Magazine nga ang silbing bayad sa iyang pagpulaw mao ra ang libreng kopya sa magasin. Apan ang labi niyang kalipay mao ang pagpadalag mga sinulat sa Woman magazine diin nakapapatik siyag daghang jokes. Dinhi mikita siyag P5,000.00 nga maoy nakahatag kaniyag ideya nga ang pagpanulat mahimo diay usab nga kapanguwartahan.

Apan nakaamgo siya nga walay sama kanindot ang pagsulat sa kaugalingon tang pinulongan. Tungod niini, misulay siya sa pagsulat og Binisaya ug gitampo niya kini sa Superbalita ug sa Banat News. Bisan og dili pa dan-ag ang iyang karera sa pagpanulat sa Binisaya, apan makapamantala na siyag labing menos duha ka sugilanon sa usa ka bulan. Gitug-an ni Ginong Germino nga makasulat siya og duha ka sugilanon sa usa ka adlaw apan maluya siya sa pagsulat kon dili mamantala ang gitampo niyang mga sugilanon. Bisan gamay lamang ang bayad (P200.00 ang pamayad sa Banat News ug Superbalita), nindot kaayo ang iyang bation kon mapatikan.

“Wala ako mag-apas sa bayad. Alang nako, ang bayad sa akong kahago sa pagsulat mao ang hilabihan nga kalipay sa pagkamantala sa akong mga sinulat. Tingali ako, KSP (Kulang Sa Pansin). Gusto kong mapansin unta sa pagsulat. Pero sa pagkatinuod, nangita lang kog sideline nga kita gawas sa pagpanulat,” matod ni Ginong Germino sa iyang sulat kanato.

Dili matamay ang sinulatan ni Ginong Conchito E. Germino kay milutaw nga bisan sa kabag-o pa niya sa pagpanulat sa Binisaya, miantog na man ang iyang ngalan. Niadtong tuig 2003, siya ang ikanapulo nga finalist sa tigi sa sinulatay sa Superbalita. Ug sa tuig 2004, ikadose usab siya nga finalist apan kay walo ra man ka finalist ang gipremyohan, wala siya makadawat og ganti sa iyang kakugi. Apan bisan pa niini, nalipay siya nga naghinay-hinay siya sa pagsaka ngadto sa panganod hangtod nga ikaindig na niya sa paglupad ang mga agila sa panulat sa Binisaya.

Gani, kadtong sugilanong “Ang Estatuwa” nga unang nakasimhot og tinta sa obra ni Conchito E. Germino, para nako, adunay talagsaong hiyas nga makapakuray sa galamhan sa magbabasa ug malisod gayod mahikalimtan. Tagsa ray bag-ohan nga makasulat og ingon niadto kakomplikado ug kaugdang. Maong para nako, usa siya ka banog nga magsusulat ning bag-ong panahon.

Ubang mga obra

Ang nangapatik niyang mga sugilanon sa mga mantalaan sa Sugbo mao ang “Kalinaw Human Sa Unos”, Banat News, Abril 5, 2005; “Gugma Ug Trahedya Sa Labor Day”, Banat News, Abril 9, 2005; “Kabos Nga Adunahan”, Superbalita, Mayo 1, 2005; “Hagit Sa Gugma”, Superbalita, Mayo 10, 2005, sa paghingalan og pipila.

Alang kaniya, makadawat man siya og ganti o dili sa mga tigi sa sinulatay sa pinulongang Binisaya, padayon gihapon siyang magsulat sa Binisaya!—